Του Μιχάλη Τζανάκη
Ώστε διακόσια χρόνια ελεύθεροι αλλά όχι «ανεξάρτητοι». Παράξενο συναίσθημα αυτό. Πριν μισό αιώνα εορτάστηκαν τα εκατόν πενήντα χρόνια της επανάστασης. 25/03/1971! Την ημέρα που ο Νομπελίστας ποιητής μας αποφεύγοντας να συμμετάσχει στον «θρίαμβο» και τις παράτες κατέφυγε στο Σούνιο και ευκαιρίας δοθείσης έγραψε το «επί Ασπαλάθων».
Τελικά αυτά τα «πανηγύρια» λειτουργούν διαφορετικά στον καθένα άνθρωπο, ειδικά όταν εκείνος έχει κάποιες ιστορικές γνώσεις και στοιχειώδη ιστορική συνείδηση. Το εσχάτως εθνικό μας άσμα «ας κρατήσουν οι χοροί» αναδείχτηκε μείζον εθνικό μας πρόβλημα τα τελευταία διακόσια χρόνια. Κάπως έτσι σκέφτονταν από την εποχή του Όθωνα και του Κωλέττη μέχρι σήμερα. Αυτοί οι «χοροί» μας έφερναν διαρκώς πίσω στην ουρά της Ευρώπης.
Για όποιον έχει διαβάσει το ποίημα του Σεφέρη ίσως σκεφτεί αν αυτός ο μισός αιώνας οδηγήσει και όλους εμάς να οδηγηθούμε στους ίδιους συνειρμούς με τον ποιητή. Αλλά όλα αυτά είναι «επίπονα» και δύσκολα! Ευκολότερο είναι να στηθούμε ολημερίς κι ολονυχτίς να δούμε τις «πριγκίπισσες» και τους «πρίγκιπες» που θα αναφωνήσουν ελληνηστί «Ζήτω η Ελλάς», αυτής της χώρας που πλιατσικολόγησαν τον εθνικό πολιτιστικό της πλούτο και τον εκθέτουν ως «σωτήρες» του, θα καμαρώσουμε τις «υπέρκομψες» «πρώτες ή δεύτερες» κυρίες στις προπόσεις των επίσημων δείπνων που τα δημοσιογραφικά τζιμάνια θα μας ενημερώσουν πλήρως για το μενού και τα γαστρονομικά σχόλια των συμμετεχόντων σ’ αυτά!
Η πρωτεύουσα έβαλε τα «γιορτινά» της, ως είθισται σε τέτοιου είδους φολκλορικά θεάματα. Και μη μου πείτε πως δεν είναι φολκλόρ τα τσαντάκια-τσαρούχια και οι φουστανελοφόροι παρελαύνοντες που δεν έχουν διαβάσει τρεις αράδες ελληνικής ιστορίας; Ωστόσο, πολύ ορθά τιμούμε τους απογόνους των Προστατών μας. Ως προς αυτό τουλάχιστον δεν είμαστε αχάριστοι! Δικαιούνται ένα γεμάτο τριήμερο εορταστικό εν μέσω πανδημίας για τις τόσο πολύτιμες υπηρεσίες που μας πρόσφεραν τότε και τώρα!
Επίσης εξαιρετικής «αισθητικής» τα διάφορα «αφιερώματα» της ιστορικής διαδρομής μας τα τελευταία διακόσια χρόνια. Βιντεάκια και γραφικά από ένδοξους θριάμβους, από ηρωικούς πολεμιστές και μεγαλοϊδεάτες πολιτικούς, από φιγούρες αθλητών και καλλιτεχνών μας υπενθυμίζουν το πόσο σπουδαία πορευτήκαμε όλα αυτά τα χρόνια. Πάντα βέβαια υπό την μουσική υπόκρουση του εθνικού μας άσματος «ας κρατήσουν οι χοροί». Σε κανένα «αφιέρωμα» προφανώς δεν είδα κάποια αναφορά στους λίβελους του Κοραή κατά του Καποδίστρια, της δολοφονίας του Κυβερνήτη από τους εγκάθετους των Αγγλογάλλων, τον «ατυχή» -έτσι τον χαρακτηρίζουν- πόλεμο του 1897, τον εθνικό Διχασμό, τον νέο «Παρθενώνα» της Μακρονήσου, τα αναθέματα και τους αφορισμούς, τα Τάγματα Ασφαλείας, τους βασανιστές της Μπουμπουλίνας, τα μνημόνια των αυτοκτονιών και της μαζικής φυγής των νέων στο εξωτερικό. Όλα αυτά θα μου πείτε «εξαιρέσεις»!
Τελικά η επίγνωση της εθνικής μας συνείδησης τι ακριβώς είναι και πού ακριβώς έγκειται; Μια πλάνη επανάληψης του «ας κρατήσουν οι χοροί»; Τα «τσαντάκια-τσαρούχια» των υπέρκομψων; Τα επίσημα «δείπνα» μετά προπόσεων και αποφωνήσεων; Τα ρίγη που θα προκαλέσει ο πιλότος του F-16.
Ίσως ο Σεφέρης «την μέρα εκείνη του Ευαγγελισμού» έπραξε ορθότερα! Οι «κολόνες» στο Σούνιο σαν «χορδές μιας άρπας αντηχούν ακόμη»…
Και δικαίως τον παρέπεμψε στον Αρδιαίο…
